YARATICI DÜŞÜNME EĞİTİMİ – 3
© www.YaraticiDusunme.com - Melik Duyar - 2009 - 2024
Geçen haftanın düşünme sorusuyla ilgili çok sayıda eposta mesajı aldım. Doğru cevabı çok az kişinin bulduğunu söylemeliyim. Ancak gelen mesajlardan çok farklı yaratıcı çözümler (tek bir değişiklik kısıtlaması şartının olmaması halinde) gönderildiğini de itiraf etmeliyim. Neyse, şimdi gelelim çözüme;
YARATICI DÜŞÜNME NEDİR?
Bu hafta yaratıcı düşünmenin ne olduğunu keşfetmeye başlayacağız. Ancak konuya giriş yapmadan önce şu sorular üzerinde biraz düşünmenizi istiyorum;
-
Yaratıcı düşünen bir insanın beyninde şimşek çaktıran nedir?
-
Yaratıcı düşünebilmek için yüksek bir zeka (IQ) seviyesi gerekiyor mu?
-
Yaratıcı düşünen insanların farklı olmasını sağlayan nedir?
Yaratıcı düşünme aynı şeye diğer insanlar gibi bakmak, ancak bir şekilde farklı düşünmektir.
Albert Szent-Györgyi
Nobel Tıp Ödüllü Hekim
Nobel ödüllü doktor yukarıdaki ifadesiyle yaratıcı düşünen insanların
düşünme süreçlerinin diğer insanlara göre farklı olduğunu vurgulamaktadır.
Bu ifadeye % 100 katıldığımı söylemeliyim. Ancak, AMA
diyerek bir şart da koyuyorum;
BİLGİ - YARATICI DÜŞÜNME VE İNOVASYONUN ÖNŞARTI
Yaratıcı düşünen insanların kendi ihtisas alanlarının yanında diğer tarih, coğrafya, matematik, üretim teknikleri, bilim-kurgu, oyuncaklar, internet teknolojileri, bahçe dizayn gibi birçok farklı alanlarda da meraklı ve bilgi sahibi olmaya çalıştıkları görülmektedir.
1-) Yaratıcı fikirler üretebilmenin önşartı beynin fikir üretilecek alanla ilgili bilgi bombardumanına uğramış olması gereğidir. Yani kişinin kendi alanıyla ilgili teori, bilgi, yönetmelik, kanun, pratikteki genel uygulamalar, daha önceki başarılı ve başarısız faaliyetler gibi her türlü bilgiye sahip olması gerekir.
Bu arada kendi konusunda çok bilgili olduğu halde yaratıcı düşünme ve inovasyon konusunda hiç de başarılı olamayan birçok çalışan, yönetici, bürokrat, akademisyen ve işadamı vardır. Bunun nedeni başka tür bir bilgi eksikliğidir.
2-) Yaratıcı fikirler üretebilmenin diğer önşartı da kişinin kendi ihtisas alanının dışındaki alanlarda da meraklı ve bilgili olmasıdır.
Durun, şartlar henüz bitmedi. Yukarıdaki 1. ve 2. maddelerde vurgulanan iki tip bilgiye de sahip olmasına rağmen halâ yaratıcı fikir üretemeyen insanlar vardır.
3-) Yaratıcı düşünmek sahip olduğunuz bilgiyi nasıl kullanacağınızı ve nasıl düşünmeniz gerektiğini de bilmenizi gerektirmektedir.
Bu üç maddeden şu sonuçları çıkarmak şimdi daha kolay sanırım;
Yaratıcı Düşünme;
1-) İhtisas konunuzda çok bilgili olmayı,
2-) Başka alanlarla da ilgilenmeyi,
3-) Yaratıcı düşünme metotlarını öğrenmeyi
gerektirmektedir.
PEKİ,
YARATICI DÜŞÜNME NEDİR?
Yaratıcı düşünme öyle bir şeydir ki; farklı ortam ve koşullardaki farklı şeylerin birdenbire beyinde biraraya gelerek farklı ve yeni bir şeyin, yeni bir fikrin veya düşüncenin ortaya çıkmasına neden olmasıdır.
Bir başka ifadeyle yaratıcı düşünme mevcut birşeyi başka bir şey olarak düşünmek veya beklenmedik başka birşeye dönüştürmektir.
Yukarıdaki açıklamayı gerçek bir örnekle desteklersek daha açık olacağını düşünüyorum;
Birgün Pablo Picasso evinden çıktığında dışarıda atılmış bir bisiklet bulur. Bu eski bisiklete bir an baktıktan sonra hemen oturma selesini ve bir borudan oluşan elle tutma dümenini (gidon) söker. Daha sonra her ikisini birbirine kaynatıp bir öküz kafası oluşturur.
İşte yaratıcı düşünme böyle bir şeydir. İki farklı şeyi birleştirerek çok daha farklı beklenmedik bir şey oluşturmaktır.
Pablo Picasso’nun “Öküz Kafası” (1943) adlı heykel eseri.
Not: Yukarıdaki resim H.W. Janson’un “Yaratıcı Düşünme” konseptini anlattığı sanat tarihi kitabından alınmıştır.
İlgisiz gibi görünen şeyleri birleştirerek beklenmedik yeni şeyler düşünmek denince hemen aklıma yaratıcı sanatçı ressam Salvador Dali gelir. Onun ilgisiz gibi görünen şeylerle çok farklı yeni resimler ve heykeller oluşturduğu herkes tarafından bilinmektedir.
Farklı bakmak ve farklı düşünmek adına bir ilham kaynağı olduğunu düşündüğüm Salvador Dali’nin eserleriyle ilgili aşağıdaki iki kısa filmden özellikle uzun versiyon olanı izlemenizi tavsiye ediyorum;
SALVADOR DALİ VE YARATICI DÜŞÜNME ( Uzun Versiyon – 05:25 )
Bu filmde meşhur “Eungenio Salvador Dali” parçası eşliğinde
“Yaratıcı Düşünme ile İlgili Salvador Dali’den Güzel Sözler, Resimler ve Tablolar Var
Yoğunluk nedeniyle yukarıdaki filmi izliyemiyorsanız lütfen videonun üstünde bulunan "Youtube" sekmesine geçiniz.
SALVADOR DALİ’DEN YARATICI DÜŞÜNME ESİNTİLERİ ( Kısa Versiyon 04:10 )
Bu filmde meşhur “Besame Mucho” parçası eşliğinde
Salvador Dali’nin Yaratıcı Düşünme ile İlgili Tablo Görüntüleri Var
Yoğunluk nedeniyle
yukarıdaki filmi izliyemiyorsanız lütfen videonun üstünde bulunan "Youtube" sekmesine geçiniz.
YARATICI DÜŞÜNMENİN VE İNOVASYONUN ÖNÜNDEKİ ENGELLER
Bir önceki mini kursta beynimizdeki düşünce kalıplarının yaratıcı düşünme sürecimizi nasıl negatif olarak etkilediğini görmüştük. Bugün bu konuyla ilgili önemli bir hususa daha değineceğim. Ancak önce size bir test sorusu sormak istiyorum;
Aşağıda dört şekil verilmiştir. Diğerlerinden farklı olan şekli seçiniz.
CEVABINIZI İŞARETLEYİP BURAYA TIKLAYINIZ
TEBRİKLER! CEVABINIZ DOĞRU…
ANCAK, DİĞER ŞIKLAR DA DOĞRUYDU
Cevap (A) doğru. Çünkü diğer üç şekilde en az bir tane eğri çizgili kenar varken, (A) şıkkındaki üçgende hiç eğri çizgili kenar yoktur.
Cevap (B) doğru. Çünkü diğer üç şekilde de iki kenar kesişiminden oluşan köşeler olduğu halde, (B) şıkkındaki şekilde hiç köşe yoktur.
Cevap (C) doğru. Çünkü sadece bu şekilde hem eğri, hem de düz çizgiden oluşan kenar kombinasyonu var. Diğer üç şekil ya sadece düz çizgili kenarlardan, ya da sadece eğri çizgili kenarlardan oluşuyor.
Cevap (D) doğru. Çünkü diğer üç şekilde bir eksene göre simetriklik varken, bu şekilde hiçbir eksene göre simetriklik yoktur.
Görüldüğü gibi bu test sorusunda düşünme tarzınıza göre her bir cevap doğru olabilmektedir.
TEK DOĞRU CEVAP YAKLAŞIMI
Eğitim sistemimizde yukarıda verilen test sorusu gibi bir soru göremezsiniz. Çünkü sistem TEK olan DOĞRUYU bulmayı öğretme üzerine kurulmuştur.
Bu etapta tek doğru cevap yaklaşımıyla ilgili yaşanmış gerçek bir örneği size aktarmak istiyorum;
Olayda ilkokul birinci sınıf öğretmeni hazır çizilmiş olan resimleri dağıtarak öğrencilerinden bunları boyamalarını istemiş. Ve öğrencilerine;
“Dağıttığım bu sayfalarda hazır çizilmiş bir ağaç, güneş, ev, bulut ve gökyüzü var. Lütfen bunların herbirini uygun olan renklerle boyayınız” demiş.
Öğrencilerden biri olan Murat kendi kâğıdındaki resmi özenle boyamış. Ancak öğretmen değerlendirdiği resimleri geri dağıttığında Murat’ın resminin üzerine kocaman bir çarpı (X) koymuş. Murat şaşırmış ve öğretmenine bunun nedenini sormuş.
Öğretmen; “Senin resmine çarpı (X) koydum. Çünkü beni dikkatli dinlememişsin. Çimler gri değil yeşildir. Gökyüzü mavi olmalıydı, sarı değil. Murat neden sen arkadaşların gibi uygun renkleri seçmedin?” demiş.
Murat, “Öğretmenim, ben sabah çok erken kalkıyorum. Ve güneşin yükseldiği o saatlerde renkler bana öyle görünüyor” diye cevap vermiş.
Bu örnek olayda da öğretmen tek doğrunun olduğunu kabul etmiş, alternatif doğruların olabileceğini düşünmemiştir.
Ayrıca, eğitim sistemimiz bir konu hakkında kendi fikrimizi söyleme üzerine değil, öğretmenin aklındaki doğru cevabın ne olduğunu tahmin etme ve bulma üzerine kurulmuştur.
Özet olarak, bu eğitim sistemi bizi tek düze düşünmeye sevkederek yaratıcı düşünme sürecimizi negatif olarak etkilemektedir.
Düşünme kalıpları ve eğitim sisteminin etkileri altında farklı olmak ve yaratıcı düşünmek oldukça zordur. Bu etkilerden sıyrılmak için ne yapmamız ve nasıl düşünmemiz gerektiğini de öğrenmemiz gerekiyor. Ancak konunun devamını bir sonraki mini kursa bırakıyorum.
PEKİ, NASIL YARATICI DÜŞÜNECEĞİZ?
KALIPLARDAN ÇIKMAK İÇİN NE YAPMALIYIZ?
Şimdi sıra geldi haftanın düşünme egzersizine. Merak etmeyin, unutmadım. “Yaratıcı düşünebilmek için yüksek bir zeka (IQ) seviyesi gerekiyor mu?” sorusunu henüz cevaplamadık. Bu sorunun cevabını daha sonraki kurslara bırakıyorum. Haftanın düşünme egzersizinde bu hafta sizi yormak gibi bir amacım yok. Bu sebepten dolayı cevabını hiç düşünmeden hemen söyleyebileceğiniz kolay bir soru soracağım. İşte haftanın düşünme egzersizi;
Bir bakteri her bir dakikada ikiye bölünerek çoğalmaktadır. Bölünme sonucu oluşan her yeni bakteri de yine aynı şekilde bir dakikada ikiye bölünerek çoğalmaktadır. Mevcut bir kavanoza başlangıçta bir bakteri koyulduğunda kavanozun tamamının bakteri ile dolması tam 60 dakikada sürmektedir. Bu kavanoza başta iki bakteri koyarsak, kavanozun tamamen bakteri ile dolması ne kadar sürer?
Evet, bu hafta da veda etmenin sırası geldi. Bir sonraki hafta yaratıcı düşünme ve inovasyonla ilgili yeni konularda görüşmek üzere hepinize başarılı, mutlu ve sağlık dolu bir hafta diliyorum.
Başarı dileklerimle...
Melik Duyar
Dünya Hafıza Şampiyonu
Dünya Hafıza ve Hızlı Okuma Olimpiyatları Başkanı
© 2009 - 2024 Melik Duyar – Mega Hafıza Ltd. (Tüm Hakları Saklıdır)
Sayın , "YARATICI DÜŞÜNME EĞİTİMİ – 3" İçin Değerlendirme Yapmak İstermisiniz?
Web adresleri
- www.megahafiza.com(setler için)
- www.megaegitim.com(eğitimler için)
- www.konsantrasyon.com(konsantrasyon için)
- www.hizliokuma.org(hızlı okuma için)
- www.yaraticidusunme.com(inovasyon için)
- www.memoriad.com.tr(hafıza şampiyonası)
- www.megashop.com(online sipariş için)